Thời điểm hái tốt nhất của chè đắng Cao Bằng
Chè đắng Cao Bằng, với vị đắng đặc trưng và hậu ngọt dịu dàng, là món quà quý giá của thiên nhiên, và thời điểm hái lá chính là bí quyết để giữ trọn tinh hoa của loại trà này. Người dân Tày, Nùng ở Cao Bằng tin rằng, thời điểm tốt nhất để thu hái chè đắng là vào nửa đêm, khi sương mù bao phủ núi rừng và lá chè tích tụ được nhiều dưỡng chất nhất. Đây không chỉ là một kinh nghiệm dân gian mà còn là sự kết nối sâu sắc giữa con người và thiên nhiên, tạo nên chất lượng vượt trội cho chè đắng.
hình ảnh người nông dân hái chè
Vào nửa đêm, khi không khí miền núi trở nên mát mẻ và tĩnh lặng, sương đọng trên từng lá chè, mang theo độ ẩm tự nhiên giúp lá giữ được sự tươi mới. Theo kinh nghiệm của người dân, thời điểm này là lúc cây chè hấp thụ tối đa dưỡng chất từ đất đá vôi và không khí trong lành. Lá chè hái vào lúc này, thường là lá bánh tẻ – không quá non cũng không quá già – chứa hàm lượng flavonoid và tinh dầu cao nhất, mang lại hương vị đậm đà và lợi ích sức khỏe vượt trội, như khả năng chống oxy hóa và hỗ trợ tiêu hóa.
Việc hái chè vào nửa đêm cũng mang ý nghĩa văn hóa. Trong bóng tối, dưới ánh trăng mờ ảo, người dân Cao Bằng lặng lẽ lên đồi, mang theo đèn dầu và lòng trân trọng. Hành động này không chỉ là công việc mà còn là một nghi thức, thể hiện sự kính trọng với thiên nhiên và tổ tiên, những người đã truyền dạy cách khai thác món quà của núi rừng. Lá chè hái vào thời điểm này, sau khi phơi khô và sao tay, giữ được màu xanh đen óng ánh và mùi thơm đặc trưng, làm nên danh tiếng của chè đắng.
Thời điểm nửa đêm còn giúp tránh được ánh nắng gay gắt, vốn có thể làm giảm chất lượng lá chè. Khi hái vào ban ngày, lá dễ bị héo hoặc mất đi tinh dầu do nhiệt độ cao. Ngược lại, sương đêm giúp lá chè tươi lâu hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình chế biến thủ công sau đó. Người dân thường hái bằng tay, chọn từng lá cẩn thận để đảm bảo chỉ những lá đạt chất lượng được sử dụng, thể hiện sự tỉ mỉ và tận tâm.
Dù việc hái chè vào nửa đêm đòi hỏi nhiều công sức, người dân Cao Bằng vẫn giữ gìn tập quán này, xem nó như một phần không thể tách rời của nghề làm chè. Ngày nay, khi chè đắng trở thành đặc sản xuất khẩu, thời điểm thu hái này vẫn được duy trì, góp phần tạo nên giá trị độc đáo của sản phẩm. Chén chè đắng, khi nhấp một ngụm, không chỉ mang vị đắng ngọt mà còn chứa đựng câu chuyện về những đêm sương mù, về bàn tay người dân và sự kỳ diệu của thiên nhiên Cao Bằng.
