Lá bánh tẻ quý giá của chè đắng Cao Bằng
Chè đắng Cao Bằng, một thức uống đậm chất núi rừng Đông Bắc, mang trong mình giá trị đặc biệt từ những lá chè “bánh tẻ” – không quá non cũng không quá già, được xem là tinh hoa của cây chè. Lá bánh tẻ, với màu xanh mướt và độ dày vừa phải, là bí quyết để chè đắng giữ được hàm lượng dưỡng chất cao, mang lại hương vị đắng ngọt độc đáo và lợi ích sức khỏe vượt trội. Chính sự lựa chọn tỉ mỉ này đã làm nên danh tiếng của chè đắng, như một món quà quý giá từ thiên nhiên Cao Bằng.
Lá bánh tẻ được người dân Tày, Nùng hái vào sáng sớm hoặc nửa đêm, khi sương mù còn đọng, giúp lá giữ được độ tươi và dưỡng chất. Không như lá non, dễ bị héo và ít chất, hay lá già, cứng và kém thơm, lá bánh tẻ là sự cân bằng hoàn hảo, chứa nhiều flavonoid, tinh dầu, và hoạt chất chống oxy hóa. Những lá này, sau khi hái, được phơi khô dưới nắng nhẹ hoặc sấy, rồi sao tay trên chảo gang, tạo thành búp chè xoắn chặt, màu xanh đen, mang vị đắng chát ban đầu và hậu ngọt kéo dài.
Chè đắng Cao Bằng
Việc chọn lá bánh tẻ không chỉ là kỹ thuật mà còn là nghệ thuật, thể hiện sự tinh tế của người dân Cao Bằng. Người hái chè phải quan sát kỹ lưỡng, chọn từng lá đạt độ chín vừa phải, đảm bảo chất lượng tốt nhất. Quá trình này đòi hỏi kinh nghiệm và lòng trân trọng, bởi mỗi lá chè là kết tinh của đất đá vôi, sương mù, và nắng gió miền núi. Lá bánh tẻ, khi pha, mang lại chén chè đậm đà, không chỉ ngon mà còn tốt cho sức khỏe, như hỗ trợ tiêu hóa và thanh nhiệt.
Trong văn hóa Tày, Nùng, lá bánh tẻ được xem như biểu tượng của sự cân bằng – không vội vã như lá non, không cứng nhắc như lá già. Chén chè đắng từ lá bánh tẻ, khi dâng lên khách, là lời chào hiếu khách, là cách kể chuyện về vùng đất Cao Bằng. Trong các nghi lễ, như lễ hội Lồng Tồng, chè từ lá bánh tẻ được dùng để cầu chúc sự hài hòa và thịnh vượng, như chính đặc tính của lá chè.
Ngày nay, lá bánh tẻ là yếu tố cốt lõi giúp chè đắng Cao Bằng trở thành đặc sản xuất khẩu. Du khách, khi tham gia hái chè, được hướng dẫn chọn lá bánh tẻ, cảm nhận sự công phu trong từng công đoạn. Chè đắng, nhờ lá bánh tẻ quý giá, không chỉ là thức uống mà còn là một di sản, mang theo câu chuyện về thiên nhiên, con người, và sự chăm chút của vùng đất Đông Bắc, để lại dấu ấn trong mỗi chén trà.
