Chế biến thủ công chè đắng Cao Bằng
Chè đắng Cao Bằng, một đặc sản của vùng núi Đông Bắc, không chỉ nổi tiếng với hương vị đắng ngọt mà còn được yêu mến nhờ quá trình chế biến thủ công đầy công phu. Từ việc hái lá, phơi khô, đến sao tay trên chảo gang, mỗi công đoạn đều được người dân Tày, Nùng thực hiện tỉ mỉ, không sử dụng hóa chất, giữ trọn sự tinh khiết và mộc mạc của chè. Chính phương pháp thủ công này đã làm nên chất lượng vượt trội, mang lại danh tiếng cho chè đắng trên thị trường trong nước và quốc tế.
Quá trình chế biến bắt đầu từ việc hái lá, thường vào sáng sớm hoặc nửa đêm, khi lá bánh tẻ tích tụ nhiều dưỡng chất. Người dân chọn từng lá cẩn thận, tránh lá non hay già để đảm bảo chất lượng. Sau khi hái, lá được phơi khô dưới nắng nhẹ hoặc sấy trong không khí tự nhiên, giúp giữ được màu xanh mướt và tinh dầu. Công đoạn quan trọng nhất là sao tay trên chảo gang, nơi lá chè được đảo đều, tỏa ra mùi thơm đặc trưng. Quá trình này đòi hỏi kinh nghiệm và sự kiên nhẫn để lá chè xoắn chặt, đạt hình dạng “búp đinh” đặc trưng.
chè đắng Cao Bằng
Phương pháp thủ công không chỉ bảo tồn hương vị mà còn là cách người dân Cao Bằng tôn vinh thiên nhiên. Không sử dụng máy móc hay hóa chất, họ dựa vào bàn tay và kinh nghiệm truyền đời để tạo ra chè đắng chất lượng cao, với hàm lượng flavonoid vượt trội, mang lại lợi ích sức khỏe như chống oxy hóa và hỗ trợ tiêu hóa. Mỗi búp chè là kết tinh của đất đá vôi, sương mù, và sự chăm chút của con người, như một câu chuyện về sự hòa hợp giữa thiên nhiên và văn hóa.
Trong đời sống Tày, Nùng, chè đắng thủ công là biểu tượng của sự chân thật. Khi dâng lên khách, chén chè mang theo cả lòng hiếu khách và niềm tự hào về nghề truyền thống. Trong các nghi lễ, như cưới hỏi hay lễ hội, chè đắng được dùng để thể hiện sự trân trọng và kết nối cộng đồng. Du khách đến Cao Bằng, khi tham gia trải nghiệm chế biến chè, thường ngỡ ngàng trước sự tỉ mỉ của từng công đoạn, từ hái lá đến sao chè.
Ngày nay, dù chè đắng được đóng gói và xuất khẩu, phương pháp thủ công vẫn được giữ gìn để đảm bảo chất lượng. Chè đắng Cao Bằng, với vị đắng ngọt và mùi thơm từ tinh dầu, là minh chứng cho sự công phu của người dân, mang theo hồn cốt của núi rừng và di sản văn hóa trong từng chén trà.
